VUK Genel Tebliği Taslağı (Seri No:496)

Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:

VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ TASLAĞI

(SIRA NO: 496)

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 278 inci

maddesi uyarınca imha edilmesi gereken malların değerlenmesinde genel uygulamaya ilişkin

açıklamalar ile 21/3/2018 tarih ve 7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun

Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 10 uncu maddesiyle

213 sayılı Vergi Usul Kanununa eklenen 278/A maddesinde öngörülen değerleme

uygulamasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi bu Tebliğin amaç ve kapsamını teşkil

etmektedir.

Yasal düzenlemeler ve dayanak

MADDE 2 – (1) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

- 186 ncı maddesinde “Envanter çıkarmak, bilânço günündeki mevcutları, alacakları

ve borçları saymak, ölçmek, tartmak ve değerlemek suretiyle kesin bir şekilde ve müfredatlı

olarak tespit etmektir.

Şu kadar ki; ticari teamüle göre tartılması, sayılması ve ölçülmesi mûtat olmıyan

malların değerleri tahminen tesbit olunur.

Mevcutlar, alacaklar ve borçlar işletmeye dahil iktisadi kıymetleri ifade eder.”

- 258 inci maddesinde, “Değerleme, vergi matrahlarının hesaplanmasiyle ilgili

iktisadi kıymetlerin takdir ve tesbitidir.”,

- 259 uncu maddesinde, “Değerlemede, iktisadi kıymetlerin vergi kanunlarında

gösterilen gün ve zamanlarda haiz oldukları kıymetler esas tutulur.”,

- 262 nci maddesinde, “Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut

değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin

toplamını ifade eder.”,

- 267 nci maddesinde, “Emsal bedeli, gerçek bedeli olmıyan, veya bilinmiyen veyahut

doğru olarak tesbit edilemiyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline

nazaran haiz olacağı değerdir.

Emsal bedeli sıra ile, aşağıdaki esaslara göre tayin olunur:

…

Üçüncü sıra: (Takdir esası) Yukarıda yazılı esaslara göre belli edilemeyen emsal

bedelleri ilgililerin müracaatı üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edilir.

Takdirler, maliyet bedeli ve piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için ayrıca

yıpranma dereceleri nazara alınmak suretiyle yapılır. Takdir edilen bedellere mükelleflerin

vergi mahkemesinde dava açma hakkı mahfuzdur. Ancak, dava açılması verginin tahakkuk ve

tahsilini durdurmaz.

…”,

- 274 üncü maddesinde “Emtia, maliyet bedeliyle değerlenir. Emtianın maliyet

bedeline nazaran değerleme günündeki satış bedelleri % 10 ve daha fazla bir düşüklük 

2

gösterdiği hallerde mükellef, maliyet bedeli yerine 267 nci maddenin ikinci sırasındaki usul

hariç olmak üzere, emsal bedeli ölçüsünü tatbik edebilir. Bu hüküm 275 inci maddede yazılı

mamuller için de uygulanabilir.”,

- 275 inci maddesinde “İmal edilen emtianın (Tam ve yarı mamul mallar) maliyet

bedeli aşağıda yazılı unsurları ihtiva eder:

1.Mamulün vücuda getirilmesinde sarf olunan iptidai ve ham maddelerin bedeli;

2. Mamule isabet eden işçilik;

3. Genel imal giderlerinden mamule düşen hisse;

4. Genel idare giderlerinden mamule düşen hisse; (Bu hissenin mamulün maliyetine

katılması ihtiyaridir.)

5. Ambalajlı olarak piyasaya arz edilmesi zaruri olan mamullerde ambalaj

malzemesinin bedeli.

Mükellefler, imal ettikleri emtianın maliyet bedellerini yukarıki unsurları ihtiva etmek

şartıyle diledikleri usulde tâyin edebilirler.”

- 278 inci maddesinde “Yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut

bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi

kıymetlerinde önemli bir azalış vâki olan emtia ile maliyetlerinin hesaplanması mûtat

olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, deşe ve ıskartalar emsal bedeli ile değerlenir.”,

- 278/A maddesinde “Bozulma, çürüme veya son kullanma tarihinin geçmesi gibi

nedenlerle imha edilmesi gereken emtia, bu mahiyetteki imha işlemleri süreklilik arz eden

mükelleflerin başvurularına istinaden, bu Kanunun 267 nci maddesinin ikinci fıkrasının

üçüncü bendindeki usulle mukayyet olmaksızın, Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul

çerçevesinde ve tayin olunan imha oranı dikkate alınmak suretiyle değerlenebilir.

Birinci fıkra hükmünden yararlanmak için yapılan başvurular, Maliye Bakanlığınca,

mükellefin geçmiş yıllardaki işlemleri, fiili üretimi, satış ve imha süreçleri ile sektördeki diğer

mükelleflerin durumu, yetkili idare, oda ve kuruluşların görüşleri de dikkate alınmak suretiyle

değerlendirilir. Bu değerlendirme neticesinde, Maliye Bakanlığınca karşılıklı anlaşmak

suretiyle, tayin olunan imha oranını aşmamak kaydıyla imha edilen emtianın emsal bedeli

sıfır olarak kabul edilir.

Mükellefler, imha işlemine ilişkin her türlü kayıt, belge ve evrakı bu Kanunun ilgili

hükümleri uyarınca muhafaza ve gerektiğinde ibraz etmek zorundadır.

Maliye Bakanlığı, bu maddeden yararlanmak için başvuruda bulunabilecek

mükelleflerde aranacak şartları, tayin olunan imha oranının geçerli olacağı süreyi, imha

oranının süresinden önce iptaline ilişkin kriterleri, bu madde kapsamına giren emtiayı

(sektörler, iş kolları ve işletme büyüklüklerini ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle)

belirlemeye ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasları tespite yetkilidir.”

hükümleri yer almaktadır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3 – Bu Tebliğ uygulamasında;

a) 213 sayılı Kanun: 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununu,

b) İdare: Gelir İdaresi Başkanlığını,

3

c) İmha Oranı: Yurtiçinde satışa konu edilen emtianın, bozulma, çürüme veya son

kullanma tarihinin geçmesi gibi nedenlerle imha edilmek üzere gerçekleşen iade miktarlarının

ilgili yıldaki toplam yurtiçi satış miktarına oranını,

ç) Atık işleme tesisi: 2/4/2015 tarihli ve 29315 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan

Atık Yönetimi Yönetmeliği hükümleri ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen

esaslara uygun olarak izin/çevre lisansı almış atık işleme tesislerini,

ifade eder.

BİRİNCİ BÖLÜM

İMHA EDİLEN EMTİANIN DEĞERLENMESİNDE GENEL UYGULAMA

İmha edilen emtianın değerinin takdir komisyonu tarafından tespit edilmesi

MADDE 4 – (1) 213 sayılı Kanunun 267 ve 278 inci maddeleri uyarınca, yangın,

deprem ve su basması gibi doğal afetler nedeniyle veya bozulmak, çürümek, kırılmak,

çatlamak, paslanmak gibi nedenlerle iktisadi kıymetin imha edilmesinin gerektiği hallerde,

emsal bedel ile değerlenecek olan iktisadi kıymet değerinin ortalama fiyat veya maliyet

bedeliyle belirlenmesi mümkün olmadığından, bu kıymetlerdeki değer düşüklüğü takdir

komisyonu marifetiyle tespit edilir.

(2) Takdir komisyonu tarafından takdir edilen emsal bedeli, mükellefler tarafından

değer düşüklüğüne uğrayan iktisadi kıymetin değeri olarak kayıtlara intikal ettirilir. Değer

düşüklüğü ise ilgili dönem kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınır.

Emtianın ilgili Bakanlık veya Yetkili Kurum görevlilerinin yer aldığı bir

komisyon nezdinde imha edilmesi

MADDE 5 – (1) Kıymeti düşen emtiadan; son kullanma tarihinin geçmesi veya kalite

standartlarına uygun olmamaları ya da çevreye ve insan sağlığına zarar verecek nitelikte

olmaları gibi nedenlerle imha edilmesi gerekenler bakımından, bu Tebliğin 4 üncü

maddesinin (2) numaralı ayrımı kapsamında işlem tesis edilebilmesi için, imha işleminin, esas

itibariyle, takdir komisyonu nezaretinde gerçekleştirilmiş olması aranır.

(2) Bu gibi imha edilmesi mecburiyeti bulunan emtianın emsal bedelinin takdir

komisyonunca muayyen bir zamanda takdirinin mümkün olmamasına bağlı olarak; takdir

komisyonuna başvurulmaksızın ilgili bakanlık veya yetkili kurum görevlilerinin de yer aldığı

bir komisyon nezdinde tutanakla tespit edilmek suretiyle malların imha edilebilmesi de

mümkündür.

Bu durumda, imha edilecek emtianın niteliğine göre, ilgili mevzuat gereği yetkili/ilgili

bakanlık veya kurum görevlileri ve bu emtiayı imha etmeye yetkili müessese ile mükellefin

temsilcilerinin de yer aldığı bir komisyon nezdinde imha işleminin yapılması ve bu durumun

komisyon tarafından tutanakla tespit edilmesi kaydıyla, imha işleminin takdir komisyonu

nezdinde yapılması ve mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi görevlilerinin söz konusu imha

komisyonuna katılımı aranmaz.

Mükelleflerce bu şekilde gerçekleştirilen imha işlemine ilişkin düzenlenen tutanağa

dayanılarak gerekli yasal kayıtlar yapılır. Değer düşüklüğünün yasal kayıtlara intikal

ettirilebilmesi için ayrıca takdir komisyonu kararı aranmaz. Ancak, söz konusu imha tutanağı

ile imha işlemine dayanak diğer belge ve vesikaların istenildiğinde ibraz edilmek üzere

mükelleflerce muhafaza edilmesi zorunludur.

(3) Yukarıda belirtilen şekilde gerçekleştirilen imha işlemleri, 213 sayılı Kanunun

278/A maddesi kapsamında ve mükelleflere tayin olunan imha oranı dahilinde

değerlendirilmeyecek olup, bu maddenin uygulama usul ve esasları Tebliğin ikinci 

4

bölümünde belirlenmiştir. Dolayısıyla, söz konusu imha işlemleri bakımından Tebliğin ikinci

bölümünde belirlenen usul ve esaslara uyulması gerekmemektedir.

Yurt dışında imha edilen emtianın durumu

MADDE 6 – (1) İhraç edilen emtiadan ticari sebeplerle iadesi gerekenlerin geri

getirilme maliyetinin yüksek olması veya hukuki nedenlerle geri getirilememesi ya da

bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi nedenlerle imha edilmesinin

gerekmesi durumunda söz konusu emtianın imha edildiğine ilişkin ilgili ülke mevzuatına göre

düzenlenen belgeler esas alınmak suretiyle takdir komisyonu tarafından verilecek karara

istinaden gerekli yasal kayıtlar yapılır. Bu durumda, imha işlemine ilişkin olarak ilgili ülke

mevzuatına göre düzenlenen belgelerin istenildiğinde ibraz edilmek üzere mükelleflerce

muhafaza edilmesi gerekmektedir.

(2) Yukarıda ifade edildiği şekilde yurt dışında imha edilen emtianın değerleme

işlemleri, 213 sayılı Kanunun 278/A maddesi kapsamında ve mükelleflere tayin olunan imha

oranı dahilinde bulunmamaktadır.

Ambalaj malzemelerinin durumu

MADDE 7 – (1) 213 sayılı Kanunun 275 inci maddesine göre ambalajlı olarak

piyasaya arz edilmesi gereken emtiada ambalaj malzemesinin bedeli imal edilen emtianın

maliyet bedeli içerisine dahil edilmektedir. Kıymeti düşen emtianın ambalaj malzemesi ile

birlikte imha edilmesi durumunda, emtianın maliyet bedeli içerisinde yer alan ambalaj

malzemesi bedelinin de 213 sayılı Kanunun 278 inci maddesi kapsamında değerlendirilmesi

gerekmektedir.

(2) İmha edilen emtianın ambalaj malzemesinin imha edilmemesi ve hurda olarak

tekrar kullanılabilecek nitelikte olması halinde, söz konusu malzemelerin emsal bedelle

değerlenerek kayıtlarda izlenmesi gerekmektedir.

Kıymeti düşen emtiada oluşan değer düşüklüğünün gider olarak dikkate

alınacağı dönem

MADDE 8 – (1) 213 sayılı Kanunun 278 inci maddesi kapsamında yapılan değerleme

işlemlerinde;

- Takdir komisyonu kararının (Tebliğin 4 üncü maddesi),

- İlgili bakanlık veya yetkili kurum görevlilerinin de yer aldığı komisyon nezdinde

imha işlemine ilişkin olarak düzenlenen tutanağın (Tebliğin 5 inci maddesi),

- Yurt dışında gerçekleştirilen imhalara ilişkin olarak ilgili ülke mevzuatına göre

düzenlenen belgelere istinaden verilen takdir komisyonu kararının (Tebliğin 6 ncı maddesi),

mükelleflere bildirildiği tarih itibariyle değer düşüklüğü belli olduğundan, emtianın

maliyet bedeli ile emsal bedeli arasındaki farkın, takdir komisyonu kararının veya tutanağın

tebliğ edildiği dönemde gider olarak dikkate alınması gerekmektedir.

İKİNCİ BÖLÜM

BOZULMA, ÇÜRÜME VEYA SON KULLANMA TARİHİNİN GEÇMESİ GİBİ

NEDENLERLE SÜREKLİLİK ARZ EDEN İMHA İŞLEMLERİNE KONU

EMTİANIN DEĞERLENMESİ

Bozulma, çürüme veya son kullanma tarihinin geçmesi gibi nedenlerle süreklilik

arz eden imha işlemlerine konu emtianın değerlenmesi

MADDE 9 – (1) Son kullanma tarihinin geçmesi nedeniyle iade alınan raf ömrü çok

kısa gıda maddeleri ile bozulma veya son kullanma tarihinin geçmesi nedeniyle iade alınan 

5

ilaç ve benzeri maddelerin çevreye ve insan sağlığına zarar verecek nitelikte olmaları

nedeniyle, ivedi bir şekilde, bekletilmeksizin imha edilmesi zorunluluğu doğabilmektedir.

Bu kapsamda, 7103 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ile 213 sayılı Kanuna eklenen

278/A maddesi, bozulma, çürüme veya son kullanma tarihinin geçmesi gibi nedenlerle imha

edilmesi gereken emtianın, emsal bedelinin, takdir komisyonu kararı olmaksızın

mükelleflerce belirlenebilmesine imkân sağlamış olup, mezkur maddenin dördüncü fıkrasıyla

Maliye Bakanlığına verilen yetkiye istinaden, bu uygulamanın usul ve esasları aşağıda

belirlenmiştir.

Uygulama kapsamındaki mal grupları

MADDE 10 – (1) 213 sayılı Kanunun 278/A maddesinin dördüncü fıkrasının verdiği

yetkiye dayanılarak, söz konusu madde uygulamasından esas itibariyle, yurt içinde satışa

konu olan ancak, raf ömrünün çok kısa olması, bozulması veya son kullanma tarihinin

geçmesi gibi nedenlerle iade alınan, insan ve çevre sağlığına zararlı olması nedeniyle imha

edilmesi mecburiyeti bulunan ve imha işlemleri süreklilik arz eden;

- Her türlü et ve et ürünleri (kıyma, pastırma, sucuk, salam, sosis gibi),

- Her türlü süt ve süt ürünleri (peynir, yoğurt, ayran, krema, tereyağı gibi),

- Yumurta,

- Konserve ve dondurulmuş ürünler,

- Taze sebze ve meyve,

- Pasta, kek, börek, ekmek gibi her türlü unlu mamuller,

- İlgili Bakanlık tarafından ruhsatlandırılan veya ithaline izin verilen insan ve hayvan

sağlığı için kullanılan her türlü ilaç,

- Enjektör, bant, eldiven, torba, maske gibi her türlü tıbbi malzemeler

ve benzeri emtianın faydalanması uygun bulunmuştur.

(2) Uygulamadan yararlanılmak istenen emtianın yukarıda belirtilen mahiyette olup

olmadığı, bu Tebliğ kapsamında İdareye yapılan başvurularda öncelikli olarak değerlendirilir.

Uygulamadan yararlanabilecek mükellefler

MADDE 11 – (1) 213 sayılı Kanunun 278/A maddesi uygulamasından, münhasıran

kazançları bilanço usulüne göre tespit edilen gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri

yararlanabilir.

Başvuru ve İdareye sunulacak bilgi ve belgeler

MADDE 12 – (1) 213 sayılı Kanunun 278/A maddesi uygulamasından

yararlanılabilmesi izni ve imha oranının tespiti için mükellefler tarafından İdareye yazılı

olarak başvuruda bulunulmalıdır.

Söz konusu başvuru, örneği bu Tebliğ ekinde yer alan (EK 1) başvuru formu ile

yapılabilir. Başvurunun, asgari mezkûr form içeriği bilgilere yer verilmek suretiyle söz

konusu başvuru formu kullanılmadan yapılması da mümkündür.

(2) Başvuru formu/dilekçesi ekinde;

a) Madde kapsamında faydalanılmak istenen ürün grupları, bu ürün gruplarına ilişkin

detaylı ürün listeleri,

6

b) Son beş hesap dönemine ilişkin ve miktar bazında yurt içi satışlar ve satıştan iadeler

bilgileri (her bir ürün bazında),

c) Son beş hesap dönemi içinde imha edilen emtia miktarını, emtia türü ve dönemler

itibariyle gösterir tablo,

ç) Varsa, söz konusu imha işlemlerine ilişkin belgeler,

d) Kendi işletmeleri bünyesinde imha/atık bertaraf tesisleri bulunan ve ilgili mevzuatı

dahilinde yetki/lisans sahibi mükelleflerce, yetkilendirme/lisans belgesinin noter onaylı

örneği,

İdareye ibraz edilir.

(3) İdare, mükellef tarafından ibraz edilen bilgi ve belgeler üzerinde yapılan ön

inceleme neticesinde, ibraz edilen bilgi ve belgeleri yeterli görmemesi halinde, mükelleften

ilave bilgi ve belge talebinde bulunabilir.

(4) Eksik veya ilave olarak istenen bilgi ve belgeler mükellef tarafından

tamamlanmadığı sürece, başvuru değerlendirmeye alınmaz.

Başvuruların değerlendirilmesi

MADDE 13 – (1) Bu Tebliğin 12 nci maddesinde belirtilen mahiyetteki başvuruları

müteakiben, mükellefin başvurusu İdare tarafından bir ön değerlendirmeye tabi tutulur.

(2) Ön değerlendirme neticesinde, başvuruya ilişkin olarak müspet bir kanaatin hasıl

olmasına bağlı olarak, başvuru ve eki belgeler, 213 sayılı Kanunun 278/A maddesi

kapsamında imha oranının belirlenebilmesine yönelik gerekli araştırmanın yapılarak

sonuçlarının bir görüş ve öneri raporuna bağlanmasını teminen Vergi Denetim Kurulu

Başkanlığına intikal ettirilir.

(3) Adı geçen Başkanlık tarafından; mükellefin geçmiş yıllardaki işlemleri, varsa fiili

üretim aşamaları, satış, iade ve imha süreçleri, sektördeki diğer mükelleflerin durumu, yetkili

idare, oda ve kuruluşların görüşleri ile uygun görülen diğer hususlar da dikkate alınmak

suretiyle yapılacak araştırma sonuçları ve başvuruya ilişkin değerlendirmeyi içerecek şekilde

görüş ve öneri raporu hazırlatılarak İdareye intikal ettirilir.

Söz konusu raporda, başvuruda bulunulan her bir ürün itibariyle mezkûr madde

uygulamasında uygun görülebilecek imha oranına ilişkin değerlendirmeye/kanaate de yer

verilir.

İmha oranının tayin olunması

MADDE 14 – (1) Görüş ve öneri raporunun İdareye intikalini müteakiben İdare

bünyesinde Gelir İdaresi Başkanı tarafından belirlenen Gelir İdaresi Başkan Yardımcısı veya

Gelir İdaresi Daire Başkanlarından birinin başkanlığında, Gelir İdaresi Daire Başkanı ve/veya

Grup Başkanlarından oluşan üç kişilik bir komisyon tarafından yapılan nihai değerlendirme

neticesinde başvurunun uygun görülmesi halinde, bu komisyon tarafından her bir ürün için

tespit edilen imha oranı mükellefin kabulüne sunulur. Mükellef tarafından kabul edildiği

yazılı olarak bildirilen bu imha oranları, mükellefin kabul tarihinden itibaren uygulanmaya

başlar. Mükellefler tarafından kabul edilmeyen imha oranlarına konu emtia için, bu Tebliğin

birinci bölümündeki esaslara göre değerleme yapılır.

(2) İdare ile başvuruda bulunan mükellef arasında tayin olunan imha oranı mükellefin

kabul beyanında bulunduğu hesap dönemi ve bu hesap dönemini izleyen beşinci hesap

döneminin sonuna kadar (imha oranının iptali durumu saklı kalmak üzere) geçerlidir. Şu

kadar ki, mükelleflerin işe başladıkları ilk yılda madde hükmünden faydalanmak için başvuru 

7

yapmaları halinde, tayin olunan imha oranı, kabul beyanında bulunulan tarihi takip eden

üçüncü hesap döneminin sonuna kadar geçerlidir.

(3) Başvuruda bulunan mükellefler için nitelik, satış şekli, piyasa durumu vb.

bakımdan farklılık arz eden emtia için farklı imha oranları belirlenebilir.

İmha oranının uygulanması

MADDE 15 – (1) İmha oranının tayinini müteakiben Tebliğin bu bölümü

kapsamındaki imha işlemlerinde, mükelleflerce, her bir ürün itibariyle imha edilen emtianın

emsal bedeli sıfır olarak kabul edilmek suretiyle söz konusu emtia değerlenir.

(2) Tayin olunan imha oranı dahilinde gerçekleştirilen imha işleminin, mükelleflerin

kendi işletmeleri bünyesinde bulunan atık işleme tesislerinde yapılması halinde, mükelleflerce

en az iki nüsha imha tutanağı düzenlenir. Tutanak yetkililerce imzalanır. Tutanakta; tutanağın

tarihi, mükellefin ad-soyad/unvanı, vergi dairesi, vergi kimlik numarası, imha yeri ve imha

işleminin bu Tutanakta ad, soyad, unvan ve imzası bulunan yetkililerin gözetiminde

yapıldığına dair ibarenin bulunması zorunludur.

Tutanağın ekinde, imhaya konu mallara ait iade faturalarına ilişkin icmal (İade

faturasını düzenleyen mükellefin ad-soyad/unvanı, fatura numarası ve tarihi, iade mal cinsi ve

miktar) bilgilerine yer verilir.

İmha sonucu ortaya çıkan atıkların başka bir atık işleme tesisine gönderilmesi

durumunda, mükellefler tarafından düzenlenen tutanak ve icmalin bir örneği sevk irsaliyesine

eklenir.

(3) Tayin olunan imha oranı dahilinde gerçekleştirilen imha işleminin, mükelleflerce

kendi işletmeleri bünyesinde yapılmaması, yetkilendirilmiş bir atık imha tesisine yaptırılması

halinde ise imha edilecek emtianın sevki aşamasında, mükellefler veya emtianın dağıtıcısı

firmalar tarafından yukarıda ifade edilen şekilde en az üç nüsha olarak düzenlenecek tutanak

ve icmalin bir nüshası sevk irsaliyesine eklenir.

Bu sevk irsaliyesi ile tutanak ve icmalin, imha tesislerince muhafaza ve gerektiğinde

ibraz edilmesi gerekmektedir.

Söz konusu tutanakta, ekli icmalde yer verilen malların imha edilmek üzere, imha

tesisine gönderildiği ibaresine yer verilir.

İmha tesisine emtianın dağıtıcısı olan firmalar tarafından gönderilen ve yukarıda

belirtildiği şekilde düzenlenen tutanak ve eki icmalin bir nüshası, emtiası imha olunan

mükellefe gönderilir. Bu nüshalar tüm taraflarca muhafaza ve gerektiğinde ibraz edilir.

Bildirim

MADDE 16 – (1) Bu müessese hükümlerinden faydalanan mükelleflerce, her yıl, ilgili

olduğu yıla ait gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresi içinde, örneği bu

Tebliğ ekinde yer alan (EK 2) formata uygun şekilde ve her bir ürün itibariyle hazırlanacak

imha oranı yıllık takip raporu bir dilekçe ekinde İdareye ibraz edilir.

İmha oranının yenilenmesi veya revize edilmesi

MADDE 17 – (1) Mükellefler mevcut bir imha oranının yenilenmesi/revize edilmesi

talebinde bulunabilir. Yeni bir ürün grubu için imha oranı tespitine yönelik başvurular da

imha oranının revize edilmesi kapsamında değerlendirilir.

(2) İmha oranının yenilenmesi talebi, en geç mevcut imha oranının geçerlilik süresinin

bitiminden dokuz ay önce İdareye, dayanak bilgi ve belgelerle birlikte yapılır.

8

İdare, söz konusu başvurunun incelenmesi sonucunda, mevcut imha oranının geçerlilik

süresinin bitim tarihini izleyen beşinci hesap dönemini aşmayacak şekilde, uygun göreceği

süre kadar daha mevcut imha oranlarının devam ettirilmesine karar verebilir. Bununla birlikte,

İdare, mevcut imha oranlarında kavranan işlemlerin mahiyetinin, belirtilen koşulların ve

benzeri unsurların değiştiğine ya da farklı bir oran tespit edilmesi gerektiğine karar verirse,

mükellef ile yeni bir imha oranı belirlemek için durumun araştırılmasını yukarıda belirtildiği

şekilde Vergi Denetim Kurulu Başkanlığından talep eder ve gelen görüş ve öneri raporunu da

yapılan değerlendirmede dikkate almak suretiyle mükellef ile yeni imha oranları belirleyebilir.

(3) Tayin olunan imha oranlarının revize edilmesi talebinde mükellefler, revize edilme

talebinin nedenlerini de içerecek şekilde gerekli bilgi ve belgeleri İdareye ibraz eder. Bu

durumda da durumun araştırılması yukarıda belirtildiği şekilde Vergi Denetim Kurulu

Başkanlığından talep edilir ve gelen görüş ve öneri raporunu da yapılan değerlendirmede

dikkate almak suretiyle tayin olunmuş imha oranları revize edilebilir.

Revize talebinin İdare tarafından kabul edildiği durumda, imha oranlarının revize

edildiği tarihten itibaren yeni imha oranı tayin edilmiş sayılır. İdarenin revize talebini kabul

etmediği durumda mevcut imha oranları aynen devam eder.

(4) Mevcut imha oranlarının revize edilmesine ilişkin nedenler İdare tarafından da

tespit edilebilir. Bu durumda mükelleften talep edilen gerekli izahat neticesinde imha oranları,

taraflarca revize edilir. Bu şekilde imha oranlarının revize edildiği tarihten itibaren yeni imha

oranları geçerli olur.

İmha oranlarının iptali

MADDE 18 – (1) Aşağıda belirtilen durumlarda, İdare, tayin olunan imha oranlarının

geçerliliğini tek taraflı olarak iptal edebilir:

a) Mükellefin bu Tebliğde belirlenen imha işlemine ilişkin belgelendirme

prosedürlerine uymaması,

b) Mükellef tarafından gerek başvuru esnasında gerekse sonraki aşamalarda (imha

oranı yıllık takip raporu dâhil) ibraz edilen bilgi ve belgelerin eksik, yanlış veya yanıltıcı

olduğunun anlaşılması,

c) İmha oranı yıllık takip raporunun süresinde verilmemesi,

d) İdare tarafından imha oranlarının revize edilme talebinin mükellef tarafından kabul

edilmemesi.

(2) Tayin olunan imha oranlarının geçerliliğinin iptal edildiği durumlarda iptal

kararının verildiği tarihten itibaren tayin olunmuş olan imha oranları geçerliliğini kaybeder ve

mükelleflerin 213 sayılı Kanunun 278/A maddesi kapsamında değerleme yapma imkanları

son bulur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

DİĞER HUSUSLAR

Muhafaza ve ibraz

MADDE 19 – (1) Bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslar dahilinde gerçekleştirilen

imha işlemlerine ilişkin her türlü kayıt, belge ve evrakın 213 sayılı Kanunun ilgili hükümleri

uyarınca muhafaza ve gerektiğinde ibraz edilmesi zorunludur.

9

Belirlenen imha oranının aşılması halinde değerleme

MADDE 20 – Tayin olunan oranı aşan imha işlemlerine konu emtia, 213 sayılı

Kanunun 278 inci maddesi kapsamında değerlendirilir ve bu Tebliğin birinci bölümünde

belirlenen usul ve esaslara göre değerlenir.

İmha Oranı Tayini Başvuru Formu ve İmha Oranı Yıllık Takip Raporu’nda

değişiklik yapma yetkisi

MADDE 21- (1) İdare, bu Tebliğ eklerinde yer alan, İmha Oranı Tayini Başvuru

Formu ve İmha Oranı Yıllık Takip Raporu’nda değişiklik yapma yetkisini haizdir.

Cezai müeyyide

MADDE 22 – (1) 213 sayılı Kanunun 278 ve 278/A maddelerinde yer alan değerleme

hükümlerine uyulmaması durumunda mükellefler hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza

hükümleri çerçevesinde işlem tesis edilir.

Yürürlük

MADDE 23 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 24 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.

10

EK 1: İMHA ORANI TAYİNİ BAŞVURU FORMU ÖRNEĞİ

İMHA ORANI TAYİNİ BAŞVURU FORMU

Başvuruda Bulunan

Mükellefin

Adı-Soyadı / Unvanı

Vergi Dairesi/Vergi

Kimlik Numarası

Adresi

Telefon Numarası

Mükellefin Ana Faaliyet

Konusu ve İçinde

Bulunduğu Sektör

Başvuru Türü Yeni Başvuru

Yenileme/Revize

Mükellefin Ekonomik ve

Hukuki Geçmişi Hakkında

Özet Bilgiler

Başvuru Konusu Hakkında

Kısa Bilgi

Tarih

Mükellefin/Yetkilisinin

İmzası/Kaşesi

EK 2: İMHA ORANI YILLIK TAKİP RAPORU ÖRNEĞİ

T

Tarih

 Mükellefin/Yetkilisinin

 İmzası/Kaşesi

… HESAP DÖNEMİ İMHA ORANI YILLIK TAKİP RAPORU

Mükellef Hakkında Genel

Bilgiler

Adı Soyadı / Unvanı

Vergi Dairesi / Vergi Kimlik

Numarası

Adresi

Telefon Numarası

Mükellefin Ana Faaliyet

Konusu ve İçinde Bulunduğu

Sektör

Tayin Olunan İmha Oranı

İmha Oranının Uygulanmasına

İlişkin Bilgiler

Toplam Yurt İçi Satışlar

(Miktar)

Yurt İçi Satışlardan İmha

Edilmek Üzere Alınan

İadeler (Miktar)

İmha Edilen Emtia (Miktar)

Gerçekleşen İmha Oranı (%)

Diğer Hususlar